تحلیلی بر آلودگی خاک و آثار آن بر اقتصاد کشاورزی مورد شناسی: آلودگی خاک و آثار آن بر کشت شاهی در سیستان

یکی از نگرانی­های مهم امروز بشر آلودگی خاک­های کشاورزی با انواع آلاینده­های شیمیایی، مخصوصاً فلزات سنگین است که از جمله چالش­های مهم توسعۀَ کشاورزی ودر نتیجه توسعۀ روستایی به شمار می­رود. این آلاینده­ها با استفاده از انواع کودهای آلی و شیمیایی، پسآب­های شهری،آفت­کش­ها، حشره­کش­ها، علف­کش­ها و بسیاری دیگر از فرایندهای کشاوررزی که به طور محلی بر خاک اثر می­گذارند، به طور بالقوه توسعۀ کشاورزی و روستایی را با مشکل روبرو خواهد کرد. این پژوهش به منظور بررسی اثر کودهای آلی (دامی و کمپوست) بر عملکرد گیاه شاهی به عنوان شاخص رشد و همچنین جذب فلزات سنگین مس، سرب و کروم، در سال زراعی 88-1387 در مزرعۀ تحقیقاتی پردیس دانشگاه زابل اجرا گردید. نتایج یافته­ها نشان داد که خاک­های غیرآلوده نسبت به خاک­های آلوده از عملکرد بالاتری برخوردارند؛ با توجه به مقایسۀ میانگین داده­ها بیشترین عملکرد گیاه شاهی از تیمار کود شیمیایی غیر آلوده به فلزات سنگین (09/6 تن در هکتار) حاصل شد و کمترین عملکرد گیاه شاهی نیز از تیمار کود دامی آلوده به فلزات سنگین (4 تن در هکتار) به دست آمد. در عین حال نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل واریانس داده­ها نشان داد که بین انواع کودهای مصرفی از نظر تجمع عناصر سنگین در تودۀ گیاهی اختلاف معنی­داری وجود دارد. مقایسۀ میانگین داده­ها نیز نشان داد که تجمع عناصر سنگین هم در بافت ریشه و هم در اندام­های رویشی گیاه شاهی که با انواع کودهای آلوده به فلزات سنگین تیمار شده بودند، نسبت به تیمارهای غیر آلوده بیشتر بود